Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2007

Όχι άλλη διαφάνεια…μας κούρασε



Κάθε νόμισμα έχεις δύο όψεις. Έτσι και η διατηρητέα Καπναποθήκη στην οδό Αίνου στην Αλεξανδρούπολη, γνωστή και ως Καπνομάγαζο. Σε άλλους αρέσει η αρχιτεκτονική του, σε άλλους όχι. Κάποιοι θέλουν να διατηρηθεί και κάποιοι όχι.

Μέχρι τώρα παρουσιάστηκε η μία πλευρά της ιστορίας του κτιρίου, αυτή που αποφάσισε ΟΜΟΦΩΝΑ το δημοτικό συμβούλιο, του γκρεμίσματος ως επικίνδυνο, ετοιμόρροπο, άχρηστο. Κάπως έτσι αρχίζει και ο ξεπεσμός του κάθε κτιρίου. Όταν δε το θέλεις και το παραμελείς, το χτυπάς και προκαλείς ατύχημα με αυτό, το κατηγορείς και στο τέλος του δίνεις τη χαριστική βολή κατεδαφίζοντάς το.

Αυτό πέρασε και σε μερίδα του κόσμου. Ότι δε το χρειαζόμαστε σαν κτίριο στην πόλη, είναι ασύμφορο οικονομικά, δεν ταιριάζει με το σύγχρονο αρχιτεκτονικό προφίλ της Αλεξανδρούπολης (αυτό το προφίλ με την έλλειψη φαντασίας, με τα κτίρια κουτιά, την κυριαρχία του γκρι ως κύριο χρώμα με το πέρασμα του χρόνου).

Ρίχνοντας μια ματιά στην αθέατη πλευρά της ιστορίας της Καπναποθήκης θα διαπιστώσουμε ότι :

  • Την κατεδάφιση του κτιρίου προτείνει επιτροπή της Νομαρχίας Έβρου (απ. Ι-609/25-2-05, Ι-642/3-3-05) που δεν έχει όμως την αρμοδιότητα επί διατηρητέων κτιρίων, όπως επισημαίνει ο «Συνήγορος του Πολίτη» για αντίστοιχη περίπτωση κτιρίου στην Θεσσαλονίκη (αρ. 494/13-1-04).
  • Η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων μετά από αυτοψία στο κτίριο, διαπίστωσε ότι επιδέχεται στερέωση και ενσωμάτωση στο υπό κατασκευή πλέον κέλυφός του (αρ. 580/2-3-05).
  • Με επιστολή του ο Δήμος (32935/6-6-05) ανακοινώνει ότι το έργο αποκατάστασης θα απενταχθεί από το Γ΄ΚΠΣ, και ως βιβλιοθήκη θα χρησιμοποιήσει το κτίριο του Παλιού Νοσοκομείου (επίσης διατηρητέο) και δεν δέχεται καμία δέσμευση για την αξιοποίηση του οικοπέδου του Καπνομάγαζου.
  • Υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού επισημαίνει στο Δήμο Αλεξανδρούπολης (αρ. 62735/2056/-8-8-05) τα λάθη κατά τη διάρκεια της αναστύλωσης του κτιρίου.
  • Ο Δήμος επικαλείται το παραπάνω έγγραφο και θέλει να προχωρήσει στην κατεδάφιση, ενώ η αρμόδια Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας (εκεί υπάγεται το κτίριο) απαντά ότι η επικινδυνότητα του κτιρίου αίρεται με τέσσερα απλά βήματα (αρ. 2223/16-8-05), τα οποία δεν είδαμε ποτέ να υλοποιούνται.
  • Η Εισαγγελία Πρωτοδικών ενημερώνει τον Δήμο ότι αίρεται η απαγόρευση οποιονδήποτε εργασιών που είχε κοινοποιηθεί (αρ. 375/15-3-05) με έγγραφό της (αρ. 1535/2-11-05). Από τότε όμως δεν είδαμε και τις εργασίες άρσης της ετοιμορροπίας.
  • Η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων επιμένει με έγγραφό της (αρ. 3748/133/24-1-06) για τις εργασίες άρσης της ετοιμορροπίας του κτιρίου.
  • Με έγγραφο η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (αρ. 3292/3-1-06) ενημερώνει το Δήμο ότι είναι εφικτή η εκπόνηση μελέτης αντιστήριξης και ότι δεν απαιτείται μεγάλη δαπάνη, ούτε τροποποίηση του τεχνικού μέρους της μελέτης.
  • Κι επιμένει (με το αρ. 2525/24-8-07) στην αναστολή της κατεδάφισης γιατί αντίκειται στην ισχύουσα νομοθεσία (ν. 3028/2002) περί πολιτιστικής κληρονομιάς.

Μελετώντας τα παραπάνω συμπαιρένουμε ότι κάποιοι δεν θέλουν το κτίριο, είτε γιατί δεν τους αρέσει, είτε γιατί τους «καίει» τεχνικά, νομικά ή πολιτιστικά. Για την επικινδυνότητα, την στατικότητα, την τεχνική νομοθεσία (περί διατηρητέων), την πολιτιστική εκμετάλλευση της Καπναποθήκης έχουν εκφραστεί θετικά ως προς τη διατήρησή της φορείς, σύλλογοι και οργανώσεις (ΤΕΕ Θράκης, σύλλογος Αρχιτεκτόνων, Οικολογική Εταιρεία Έβρου, Κινηματογραφική Λέσχη Αλεξανδρούπολης, ΕΕΤΕΜ, Κοινωνία των Πολιτών και άλλοι πολλοί ακόμη). Παρ’ όλα αυτά ο Δήμος εμμένει στην απόφαση κατεδάφισής του Καπνομάγαζου (απ. 508/7-8-2007 Δημοτικού Συμβουλίου) .

Η απόφαση πάρθηκε ΟΜΟΦΩΝΑ την 7-8-2007. Σε αίτηση της Νομαρχιακής Επιτροπής Έβρου του ΤΕΕ (αρ. πρωτ. 76112/16-8-07) που ζητά την απόφαση (508/7-8-07) του Δημοτικού Συμβουλίου ακόμη περιμένει απάντηση. Ένσταση κατά της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου έχουν καταθέσει τέσσερις φορείς έως τώρα, αλλά όλες αντιμετωπίζονται ως εκπρόθεσμες. Ενώ ο Δήμος έχει υιοθετήσει την τακτική να μην απαντά σε αιτήσεις (εκκρεμούν τέσσερις αιτήσεις της Οικολογικής εταιρείας από το 2006), και ενώ η απόφαση δεν έχει αναρτηθεί πουθενά ώστε να λάβουν επίσημα γνώση οι ενδιαφερόμενοι για το σκεπτικό της απόφασης, παρουσιάστηκε πρωτόκολλο τοιχοκόλλησης της απόφασης με ημερομηνία 9-8-2007, δύο μέρες μετά το Δημοτικό Συμβούλιο. Αυτός λοιπόν είναι ο Δήμος της ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ, όπως πολλοί δημοτικοί σύμβουλοι διαφημίζουν. Μήπως κάποιοι μεθοδεύουν τέτοιες τακτικές φοβούμενοι την νομιμότητα των αποφάσεων; Να υπενθυμίσουμε ότι η απόφαση της κατεδάφισης ήταν ΟΜΟΦΩΝΗ !

Ευτυχώς όμως που με την ευαισθησία που διακρίνει κάποιους πολίτες, και την κινητοποίηση που έδειξαν στο θέμα της κατεδάφισης αφύπνισαν το υπουργείο Πολιτισμού και με απάντησή του προς το Δήμο Αλεξανδρούπολης το τελευταίο (99569/2719/24-10-07)

  • απαντά αρνητικά στον αποχαρακτηρισμό του κτιρίου
  • υποχρεώνει το Δήμο να προχωρήσει στις εργασίες άρσης της ετοιμορροπίας
  • απαγορεύει ρητά την κατεδάφιση της Καπναποθήκης

Αναφέρει επίσης στο έγγραφό της ότι «Η Διεύθυνσή μας θεωρεί ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση διαθέτει και την ευαισθησία και τη βούληση για την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και σε συνεργασία με το ΥΠ.ΠΟ. μπορούν να αναζητηθούν και να εξευρεθούν λύσεις συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας στην ανάγκη διατήρησης, προστασίας, προβολής και ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».

Ο Δήμος και το Δημοτικό Συμβούλιο πρέπει να είναι θεματοφύλακες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Κτίρια διατηρητέα αποτελούν πόλους έλξης σε μία πόλη (βλ. παράδειγμα Ξάνθης) με ότι αυτό συνεπάγεται (τουριστική προβολή, πεζόδρομοι, κίνηση στην αγορά, χώροι για πολιτιστικές δραστηριότητες).

Αυτά προς απάντηση όλων αυτών που το ήθελαν υπόγειο σταθμό στάθμευσης αυτοκινήτων, νηπιαγωγείο, σχολείο ή μνημείο μνήμης.